Δομή & Στόχοι

Το LIFE-IP 4 NATURA («Ολοκληρωμένες δράσεις για την διατήρηση και διαχείριση των περιοχών του δικτύου Natura 2000, των ειδών, των οικοτόπων και των οικοσυστημάτων στην Ελλάδα» με κωδικό LIFE16 IPE/GR/000002), είναι το πρώτο ολοκληρωμένο έργο LIFE (LIFE Integrated Project – LIFE IP) που εγκρίνεται για την Ελλάδα και αποτελεί το σημαντικότερο έργο των τελευταίων δεκαετιών για την προστασία της ελληνικής φύσης.

Στόχος του είναι η ουσιαστική ενίσχυση της προστασίας της φύσης στην Ελλάδα, με τρόπο που να διασφαλίζει ταυτόχρονα τη συμμόρφωση της χώρας με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Για τον λόγο αυτό, για πρώτη φορά ενσωματώνονται συνεκτικά, σε ένα ενιαίο πρόγραμμα, δράσεις οι οποίες καλύπτουν όλο το εύρος των παραμέτρων που σχετίζονται με την προστασία της φύσης: πολιτική, οικονομία, κοινωνία, επιστημονική γνώση.

Στο πλαίσιο του LIFE-IP 4 NATURA -του μεγαλύτερου σε διάρκεια και χρηματοδότηση προγράμματος για τη φύση που έχει λάβει ποτέ η χώρα- δώδεκα εταίροι, υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώνουν τις δυνάμεις τους δημιουργώντας μια «ασπίδα» για την ελληνική φύση, σχεδιάζοντας νέα εργαλεία προστασίας και διαχείρισης και αναδεικνύοντας τις ευκαιρίες που προσφέρει η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον.

1. Εκπόνηση, θεσμοθέτηση και υλοποίηση σχεδίων δράσης ειδών και οικοτόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος.
2. Πιλοτική εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης των περιοχών του δικτύου Natura 2000 σε 4 γεωγραφικές περιοχές της χώρας (Περιφέρειες Αττικής, Κρήτης, Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και τα χωρικά όρια Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας).
3. Χαρτογράφηση των οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών τους σε όλες τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 της χώρας (για πρώτη φορά στην Ελλάδα).
4. Δημιουργία καινοτόμων εργαλείων διαχείρισης των περιοχών του δικτύου Natura 2000, που αξιοποιούν τα διαθέσιμα δεδομένα για την κατάσταση των ειδών και οικοτόπων και θα αποτυπώνουν χωρικά τις οικοσυστημικές υπηρεσίες.
5. Κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού που είναι αρμόδιο για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και δημιουργία νέων σύγχρονων εργαλείων άσκησης πολιτικής, τα οποία θα διευκολύνουν τη λήψη ορθών αποφάσεων από στελέχη όλων των επιπέδων της δημόσιας διοίκησης για την καλύτερη διαχείριση των περιοχών Natura 2000.
6. Ευρεία εκστρατεία ενημέρωσης για το δίκτυο Natura 2000 με επίκεντρο της Ημέρα Natura 2000.
7. Επικαιροποίηση του πλαισίου δράσεων προτεραιότητας για το δίκτυο Natura 2000 για την περίοδο 2021-2027 ώστε να υπάρξει καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων για τις περιοχές Natura 2000.
8. Συντονισμός και παρακολούθηση των έργων που αφορούν τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 και χρηματοδοτούνται από όλες τις υπάρχουσες ευρωπαϊκές και εθνικές πηγές.

Η Ελλάδα είναι μία χώρα με πλούσια βιοποικιλότητα τόσο όσον αφορά τον αριθμό των ειδών όσο και την κατάσταση και την ποικιλία των οικοσυστημάτων. Για αυτόν το λόγο έχει και σημαντική ευθύνη στη διατήρηση του φυσικού της πλούτου.

Ωστόσο, για πολλά χρόνια η προστασία της φύσης δεν ήταν προτεραιότητα ούτε της πολιτείας ούτε των πολιτών:

• Η εφαρμογή της νομοθεσίας για τα φύση χαρακτηριζόταν από καθυστερήσεις και κενά με αποτέλεσμα η χώρα να έχει οδηγηθεί στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• 8 στους 10 Έλληνες (78%) είτε δεν έχει ακούσει ποτέ τον όρο Natura 2000, είτε τον έχει ακούσει, αλλά δεν γνωρίζει τι είναι.

Το έργο LIFE-IP 4 NATURA εντάσσεται σε ένα νέο πλαίσιο για την προστασία της φύσης στην Ελλάδα. Πρόσφατα, επεκτάθηκαν τα όρια υφιστάμενων περιοχών Natura 2000 και προστέθηκαν νέες. Σαν αποτέλεσμα, το δίκτυο Natura 2000 καλύπτει πλέον περίπου 28% της χερσαίας και 20% της θαλάσσιας έκτασης της χώρας. Επίσης, τέθηκαν οι βάσεις για το εθνικό σύστημα προστατευόμενων περιοχών, με τους φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών να έχουν κεντρικό ρόλο.

Το LIFE-IP 4 NATURA θα λειτουργήσει υποστηρικτικά στο νέο αυτό πλαίσιο, αλλά και συμπληρωματικά, «θεραπεύοντας» ελλείψεις του παρελθόντος σε πολλά επίπεδα, και καλύπτοντας κενά που μέχρι σήμερα δεν επέτρεπαν την αποτελεσματική λειτουργία του δικτύου Natura 2000. Η υλοποίηση του έργου θα είναι καταλυτική για την προστασία των περιοχών Natura 2000 και της βιοποικιλότητας, βάζοντας με αυτόν τον τρόπο τα θεμέλια και για την αναπτυξιακή προοπτική τους.

Δείτε επίσης: Ενημερωτικό φυλλάδιο: LIFE-IP 4 NATURA