Δράσεις

Η δράση Α.1 περιλαμβάνει την εκπόνηση και θεσμοθέτηση Σχεδίων Δράσης ειδών και οικοτόπων με σκοπό τη διατήρηση και προστασία τους. Η επιλογή των ειδών και των οικοτόπων βασίζεται στα πρόσφατα στοιχεία και δεδομένα του προγράμματος βιοπαρακολούθησης ειδών και οικοτόπων του δικτύου Natura 2000. Επιπλέον, λαμβάνεται υπόψη η γνώμη ειδικών επιστημόνων, οι οποίοι θα κληθούν να συμμετάσχουν σε ημερίδες εργασίας, για να εκτιμήσουν την κατάσταση διατήρησης, τις ανάγκες διατήρησης και να καταγράψουν τις απειλές / πιέσεις που αντιμετωπίζουν οικότοποι και είδη. Προβλέπονται επίσης εργασίες πεδίου, εάν κριθεί απαραίτητη η συλλογή επιπλέον δεδομένων. Η εν λόγω δράση περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός εθνικού δεσμευτικού εγγράφου με προδιαγραφές για τη σύνταξη των Σχεδίων Δράσης ειδών και οικοτόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος (Παραρτήματα III, IV και V της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και παράρτημα I της οδηγίας 2009/147/ΕΚ) και, τέλος, τη νομική έγκριση και θεσμοθέτηση των Σχεδίων Δράσης.

Συντονιστής της δράσης Α.1: Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Ο κύριος στόχος της παρούσας δράσης είναι η καθιέρωση προαπαιτούμενων προδιαγραφών και η επίτευξη ισχυρής συμβατότητας μεταξύ όλων των διαθέσιμων δεδομένων παρακολούθησης του δικτύου Natura 2000 σε εθνικό επίπεδο. Αυτό θα επιτρέψει την ομαλή ενσωμάτωση και χρήση των δεδομένων στο Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων (DSS) για τη διαχείριση του δικτύου Natura 2000 (Δράση C.3). Για το σκοπό αυτό θα δημιουργηθεί μια γεωχωρική βάση δεδομένων που θα περιλαμβάνει όλα τα υπάρχοντα δεδομένα για το ελληνικό δίκτυο Natura 2000, τα είδη και τους οικοτόπους κοινοτικής σημασίας, και θα επιτρέπει την εισαγωγή νεών δεδομένων στο μέλλον. Η ενέργεια αυτή θα εξασφαλίσει την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη επεξεργασία των διαθέσιμων δεδομένων και τη δημιουργία άλλων εργαλείων και εφαρμογών που προβλέπονται σε άλλες δραστηριότητες του έργου (Α.3, C.3, C.4 και C.6).

Συντονιστής της δράσης Α.2: Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Ο κύριος στόχος αυτής της δράσης είναι η ανάπτυξη της κατάλληλης μεθοδολογίας για τον προσδιορισμό, τη χαρτογράφηση και την αξιολόγηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών στην Ελλάδα (κυρίως εντός αλλά και εκτός του δικτύου Natura 2000), δημιουργώντας έτσι την κατάλληλη βάση δεδομένων για την εφαρμογή μέτρων διατήρησης που στοχεύουν στη διαχείριση της περιοχών αυτών. Όλα τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τη βιοποικιλότητα, τα σύνολα δεδομένων του Corine Land Cover και τα διάφορα τοπικά και περιφερειακά δεδομένα παραγωγής και οικονομικής ανάλυσης θα αναλυθούν μέσω περιβάλλοντος GIS, με αποτέλεσμα τη χωρική ανάλυση και τη χαρτογράφηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών. Τα αποτελέσματα αυτά συνιστούν βασική προϋπόθεση για την εφαρμογή της έννοιας των οικοσυστημικών υπηρεσιών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, κυρίως για τη διατήρηση και τη διαχείριση της φύσης.

Συντονιστής της δράσης Α.3: Πανεπιστήμιο Πατρών

Σκοπός της δράσης αυτής είναι η λεπτομερής χαρτογράφηση και ανάλυση των εμπλεκόμενων αρμόδιων υπηρεσιών, παραγωγικών φορέων, και κοινωνικών εταίρων που δραστηριοποιούνται στις περιοχές Natura 2000. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους ενδιαφερόμενους φορείς που επηρεάζουν ή επηρεάζονται από την εφαρμογή των οδηγιών για τα άγρια πτηνά και τους οικοτόπους στις τέσσερις Διοικητικές Περιφέρειες όπου πραγματοποιηθούν οι τοπικές ή περιφερειακές δράσεις του έργου. Τα αποτελέσματα αυτής της ανάλυσης θα συμβάλουν στην αξιολόγηση των θέσεων των ενδιαφερομένων, θα δώσουν μια σαφή εικόνα των βασικών και εξειδικευμένων γνώσεων, των αναγκών κατάρτισης, και θα συμβάλλουν στην αναγνώριση των εμπλεκόμενων μερών προτεραιότητας, οι οποίοι είναι απαραίτητο να ενημερωθούν και να συμμετάσχουν στις δράσεις του έργου. Η μεθοδολογία, τα κριτήρια και η διαδικασία αυτής της δράσης θα σχεδιαστούν έτσι ώστε να μπορούν να αναπαραχθούν στο μέλλον για την καλύτερη διαχείριση των περιοχών Natura 2000.

Συντονιστής της δράσης Α.4: WWF Ελλάς

Μέσα από αυτή τη δράση θα υλοποιηθούν όλα τα σχέδια δράσης για είδη και τους οικοτόπους που εκπονήθηκαν και θεσμοθετήθηκαν στη δράση Α.1. Η δράση θα διεξαχθεί σε εθνική κλίμακα σύμφωνα με τις διατάξεις που ορίζονται στα Σχέδια Δράσης. Επιπλέον, μια προσαρμοστική προσέγγιση μεταξύ της εφαρμογής και της παρακολούθησής τους στη Δράση D.3, θα επιτρέψει την τακτική αναθεώρηση της διαδικασίας διατήρησης και θα προβλέπει ευελιξία στην υλοποίηση.

Συντονιστής της δράσης C.1: Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Η δράση αυτή περιλαμβάνει την υλοποίηση επιλεγμένων σχεδίων διαχείρισης των περιοχών Natura 2000 όπως αυτά θα προκύψουν από τη συμπληρωματική δράση του έργου «Έργο εκπόνησης ΕΠΜ, σχεδίων ΠΔ και Σχεδίων Διαχείρισης για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000». Η πιλοτική εφαρμογή των σχεδίων διαχείρισης σε επιλεγμένες περιοχές Natura 2000 στα γεωγραφικά όρια των τριών περιφερειών και της αποκεντρωμένης διοίκησης που μετέχουν ως εταίροι στο έργο, θα ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του έργου. Με βάση την επιλογή των πιλοτικών περιοχών του δικτύου Natura 2000, θα συμμετάσχουν ενεργά όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς και τελικοί χρήστες που προσδιορίζονται στη Δράση Α.4. Η δράση C.2 αποσκοπεί επίσης στην επίτευξη στενής συνεργασίας με τους ιδιοκτήτες γης και τις ομάδες ενδιαφερομένων στις πιλοτικές περιοχές υλοποίησης, ώστε να καθοριστούν τα κατάλληλα μέτρα διατήρησης για τα είδη και τους οικοτόπους, λαμβάνοντας υπόψη ταυτόχρονα το τοπικό κοινωνικοοικονομικό και πολιτιστικό πλαίσιο.

Συντονιστής της δράσης C.2: Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής

Η δράση αυτή προβλέπει την ανάπτυξη ενός εργαλείου το οποίο: α) θα βοηθήσει τους υπεύθυνους διαχείρισης της φύσης και το προσωπικό των δημοσίων υπηρεσιών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για την καλύτερη παρακολούθηση της κατάστασης των περιοχών Natura 2000 στην Ελλάδα, β) θα παρέχει οδηγίες, επικαιροποιημένες πληροφορίες και γνώσεις, κατάσταση αδειοδότησης και εξουσιοδότησης και γ) θα διευκολύνει και θα επιταχύνει τις γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων αρχών στις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης για έργα και δραστηριότητες εντός του δικτύου Natura 2000. Τα αποτελέσματα της δράσης Α.2 θα ενσωματωθούν στο γεωγραφικό σύστημα υποστήριξης αποφάσεων (DSS) που θα αναπτυχθεί για τους υπεύθυνους διοίκησης και διαχείρισης των περιοχών Natura 2000.

Συντονιστής της δράσης C.3: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ο κύριος στόχος αυτής της δράσης είναι να α) διευκολύνει την ενσωμάτωση των δεδομένων και των πληροφοριών που θα αποκτηθούν δράση Α.3 στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, β) να αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού για να ενσωματώσει τις πληροφορίες για τις οικοσυστημικές υπηρεσίες στην πολιτική και τη διακυβέρνηση και γ) στην προστασία, τη διατήρηση και τη διαχείριση των οικοσυστημάτων. Συνεπώς, ένα προσαρμοσμένο αναπτυγμένο ppGIS (σύστημα GIS με συμμετοχή του κοινού) και webGIS θα σχεδιαστούν για να παρέχουν διαδραστική χρήση χωρικών δεδομένων και γεωγραφικής χαρτογράφησης, εύκολα προσβάσιμα ακόμη και από smartphones ή tablets. Αυτή η πλατφόρμα θα δώσει τη δυνατότητα στους τελικούς χρήστες και άλλους εμπλεκόμενους φορείς να χρησιμοποιούν τις τεχνολογίες γεωχωρικών πληροφοριών και θεματικούς χάρτες για να επικοινωνούν μεταξύ τους με αποτελεσματικό τρόπο.

Συντονιστής της δράσης C.4: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ο κύριος στόχος αυτής της δράσης είναι η ανάπτυξη ικανοτήτων των τελικών χρηστών και των ενδιαφερόμενων φορέων σχετικά με τις ανάγκες εφαρμογής των οδηγιών για τα άγρια πτηνά και τους οικοτόπους, και ειδικότερα τις ανάγκες διαχείρισης του δικτύου Natura 2000. Η δράση θα βασιστεί στα παραδοτέα του έργου (μεθοδολογίες, σχέδια, χάρτες, εργαλεία κ.λπ.) και άλλες διαθέσιμες πηγές (νομοθεσία, έγγραφα καθοδήγησης της ΕΕ, προηγούμενα παραδοτέα του προγράμματος LIFE, επιστημονική έρευνα) προκειμένου να δημιουργηθούν θεματικοί ή / και περιφερειακοί κύκλοι σεμιναρίων, καινοτόμες πρακτικές ευκαιριών κατάρτισης και, ως εκ τούτου, να αντιμετωπίσουν προσδιορισμένες ανάγκες, να αξιοποιήσουν τις διαθέσιμες ευκαιρίες, να διευκολύνουν την εφαρμογή των προτεινόμενων εργαλείων, και να υποστηρίξουν τις δράσεις του έργου. Όλα τα υλικά (παρουσιάσεις, διαδικτυακά σεμινάρια, δημοσιεύσεις, έγγραφα καθοδήγησης, εγχειρίδια, μελέτες περιπτώσεων, ασκήσεις κ.λπ.) που θα παραχθούν θα διατεθούν ευρέως μέσω των δράσεων E.1 και E.2 προκειμένου να διασφαλιστεί το υψηλότερο επίπεδο προβολής, βελτιωμένη πρόσβαση στις διαθέσιμες γνώσεις και συστηματική καθοδήγηση.

Συντονιστής της δράσης C.5: WWF Ελλάς

Η δράση αυτή θα αξιολογήσει και θα εφαρμόσει τα αποτελέσματα του MAES που θα παραχθούν στη δράση Α.3, σε επιλεγμένες πιλοτικές περιοχές Natura 2000 στη χωρική αρμοδιότητα των τεσσάρων συμμετεχουσών Διοικητικών Περιφερειών όπου θα υλοποιηθούν οι τα σχέδια διαχείρισης (Δράση C.2). Συνεπώς θα παρέχει ένα ισχυρό πλαίσιο για την εκτίμηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών σε πολλαπλά επίπεδα χρησιμοποιώντας διαφορετικά σύνολα δεδομένων σε εξαιρετικά σημαντικές περιοχές. Οι εκτιμήσεις αυτές θα θέσουν στόχους διατήρησης, προτεραιότητες, και μέτρα στο επίπεδο των επιλεγμένων περιοχών Natura 2000, μέσω ειδικών κατευθυντήριων γραμμών. Τα αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν για την καθοδήγηση περιφερειακών και τοπικών σχεδίων για παρεμβάσεις διαχείρισης και υπηρεσίες καταγραφής που σχετίζονται άμεσα με διαδικασίες οικοσυστήματος μικρότερης κλίμακας, πολιτιστικές οικοσυστημικές υπηρεσίες, και αξίες.

Συντονιστής της δράσης C.6: Πανεπιστήμιο Πατρών

Η δράση αυτή αποσκοπεί στη σύνταξη και θεσμοθέτηση στόχων διατήρησης για τους τύπους οικοτόπων του Παραρτήματος Ι και τα είδη του Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, για τα οποία υπάρχει επαρκής γνώση. Η μεθοδολογία αξιολόγησης, επικαιροποίσης και καθορισμού στόχων διατήρησης βασίζεται στα αποτελέσματα του Έργου «Οριζόντιος τεχνικός και επιστημονικός συντονισμός των μελετών εποπτείας και αξιολόγησης της κατάστασης διατήρησης ειδών και τύπων οικοτόπων στην Ελλάδα και συνθετική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων» (2015) καθώς και σε νέα, διαθέσιμα και συμπληρωματικά επιστημονικά δεδομένα.

Συντονιστής της δράσης C.7: Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Συντονιστής της δράσης D.1: Πράσινο Ταμείο με την ειδική συνδρομή του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του WWF Ελλάς

Συντονιστής της δράσης D.2: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Συντονιστής της δράσης D.3: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Συντονιστής της δράσης D.4: Πανεπιστήμιο Πατρών

Συντονιστής της δράσης D.5: WWF Ελλάς

Όλες οι δράσεις D θα επικεντρωθούν στην παρακολούθηση του συνολικού και ειδικού αντίκτυπου των δράσεων του έργου και των συμπληρωματικών χρηματοδοτικών πηγών, στην υλοποίηση του ΠΔΠ, στην επίτευξη των στόχων 1 και 2 της στρατηγικής της ΕΕ 2020 για τη βιοποικιλότητα, στη βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των στοχευόμενων ειδών και οικοτόπων και στους γενικούς στόχους των οδηγιών για τους οικοτόπους και την ορνιθοπανίδα. Σημαντική θα είναι η συμβολή της αξιολόγησης εφαρμογής των σχεδίων δράσης ειδών και οικοτόπων, και των σχεδίων διαχείρισης των περιοχών Natura 2000, με την οποία θα γίνει η εκτίμηση των θετικών επιπτώσεων τηςδιατήρησης και των ποσοτικών αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν από το έργο σε εθνικό, πολυπεριφερειακό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο ειδών/οικοτόπων. Η παρακολούθηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών θα επικεντρωθεί επίσης στην αξιολόγηση του επιδεικτικού χαρακτήρα, των μεθόδων, και των αποτελεσμάτων για το στοιχείο επίδειξης του έργου σχετικά με την εφαρμογή του MAES (C.6). Εκτός από τα παραπάνω, το έργο θα παρακολουθεί επίσης την πρόοδο και την αποτελεσματικότητά του ως προς την κατάρτιση, τη συνολική περιβαλλοντική και κοινωνικοοικονομική συμβολή του. Η αξιολόγηση θα βασιστεί σε ένα σύνολο δεικτών που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο του έργου με στόχο τη μέτρηση της προόδου στην εφαρμογή των Σχεδίων Δράσης Ειδών, των Σχεδίων Διαχείρισης, και όλων των υπολοίπων δράσεων του έργου.

Η συγκεκριμένη ομάδα δράσεων (Ε.1) αφορά στην επικοινωνία και τη διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου και περιλαμβάνει τη δημιουργία και διανομή έντυπου υλικού, την παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού, τη δημιουργία και συντήρηση της ιστοσελίδας του έργου, την προώθηση του έργου σε Μέσα Ενημέρωσης, εμπορικές εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις, καθώς και τη δικτύωση με συναφή έργα επικοινωνίας και πληροφόρησης, όπως για παράδειγμα άλλα έργα LIFE, έργα COST, HORIZON 2020, INTERREG κλπ. Στο πλαίσιο αυτής της δράσης θα πραγματοποιηθεί πανελλαδική εκστρατεία ενημέρωσης με στόχο της καλύτερη ενημέρωση του κοινού για τις περιοχές Νatura 2000 και την ενεργοποίηση και συμμετοχή του σε δράσεις που αφορούν στην προστασία και διαχείρισή τους.

Συντονιστής της δράσης Ε.1: WWF Ελλάς

Μέσω της δράσης Ε.2 θα διασφαλιστεί η μεταφορά τεχνογνωσίας που θα προκύψει από την υλοποίηση του έργου. Θα αναπτυχθεί ειδική στρατηγική προκειμένου να επιτευχθεί μεταφορά και αναπαραγωγή σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο. Σε εθνικό επίπεδο, ιδιαίτερες προσπάθειες μεταφοράς και αναπαραγωγής θα τεθούν σε βασικές δραστηριότητες που θα παράγουν σημαντικά και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα διατήρησης και θα επιτύχουν τους κύριους στόχους του έργου (π.χ. εφαρμογή σχεδίων δράσης και σχεδίων διαχείρισης ειδών/οικοτόπων και περιοχών Natura 2000). Σε επίπεδο ΕΕ, το έργο θα στοχεύει στη μεταφορά των αποτελεσμάτων και στην προώθηση της εφαρμογής τους σε γειτονικά κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν παρόμοια ζητήματα διατήρησης και προστασίας της φύσης.

Συντονιστής της δράσης Ε.2: Πράσινο Ταμείο

Αυτή η δράση αφορά στη διαχείριση τόσο του τεχνικού όσο και του οικονομικού μέρους του έργου και στην παρακολούθηση της προόδου του.

Συντονιστής της δράσης F.1: Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Η δράση αυτή σχετίζεται με τη στενή και διαρκή παρακολούθηση και αξιολόγηση της υλοποίησης όλων των έργων για τη φύση και τη βιοποικιλότητα που πραγματοποιούνται από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία (Ταμείο Συνοχής, ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ΠΑΑ, ΠΕΠ).

Συντονιστής της δράσης F.2: Πράσινο Ταμείο