Μία από τις πιο κομβικές δράσεις του έργου LIFE-IP 4 Natura, με στόχο την αποτελεσματική λειτουργία του δικτύου Natura 2000 στη χώρα μας, ολοκληρώθηκε με την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Δεκέμβριο του 2020, του ελληνικού πολυετούς Πλαισίου Δράσεων Προτεραιότητας (ΠΔΠ).
Το ελληνικό ΠΔΠ για την περίοδο 2021-2027 αποτελεί το στρατηγικό πλάνο της χώρας μας και ταυτόχρονα έναν «οδικό χάρτη», ώστε να υπάρξει καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων για τις ελληνικές περιοχές Natura 2000.
Εργαλείο στρατηγικού σχεδιασμού
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να διασφαλίσει τη χρηματοδότηση του Δικτύου Natura, έχει θεσπίσει μέσα από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 92/43/ΕΟΚ τη διαδικασία σύνταξης Πλαισίων Δράσεων Προτεραιότητας (ΠΔΠ) από τα κράτη μέλη της Ένωσης. Τα ΠΔΠ έχουν ως στόχο τον καθορισμό των αναγκών και των προτεραιοτήτων χρηματοδότησης του δικτύου Natura 2000, διευκολύνοντας έτσι την ένταξή τους στα χρηματοδοτικά μέσα της ένωσης, δηλαδή τα διαρθρωτικά ταμεία (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ταμείο Συνοχής, Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Ανάπτυξης, Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) αλλά και άλλα προγράμματα και χρηματοδοτικά εργαλεία της Ένωσης (LIFE, Interreg, Horizon).
Για την αποτελεσματική εφαρμογή των σχεδίων και μέτρων διαχείρισης του Δικτύου και την ορθή διαχείριση των κοινοτικών πόρων, είναι ζωτικής σημασίας ένας προσεκτικός και στρατηγικός σχεδιασμός. Κάτω από αυτό το πρίσμα τα ΠΔΠ αποτελούν εργαλεία στρατηγικού και πολυετούς σχεδιασμού του κάθε κράτους μέλους για μία μεγάλη χρονική περίοδο 7 ετών.
Ποιες είναι οι χρηματοδοτικές ανάγκες για την αποτελεσματική διαχείριση του δικτύου Natura 2000;
Το δίκτυο Natura 2000 περιλαμβάνει 446 χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές στην Ελλάδα συνολικής έκτασης 58.859 km2, καλύπτοντας το 27,59% της χερσαίας επιφάνειας και το 19,6% της συνολικής θαλάσσιας έκτασης της χώρας. Για την αποτελεσματική διαχείριση αυτού του εκτεταμένου αλλά και ιδιαίτερα περίπλοκου δικτύου είναι απαραίτητη η εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης, η οποία θα μπορεί να εγγυηθεί την υλοποίηση πλήθους δράσεων και μέτρων προστασίας, διατήρησης και αποκατάστασης ειδών και τύπων οικοτόπων.
Το ελληνικό ΠΔΠ 2021-2027 περιλαμβάνει συνολικά 271 μέτρα για την υποστήριξη του Δικτύου Natura 2000, τα οποία περιλαμβάνουν λεπτομερή κοστολόγηση και ποσοτικούς στόχους, ενώ παράλληλα εξειδικεύονται στην πλειονότητά τους ανά Περιφέρεια της χώρας. Στην περίοδο προγραμματισμού 2021-2027, το συνολικό εκτιμώμενο κόστος για το δίκτυο Natura 2000 στην Ελλάδα είναι 1.039 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων περίπου 867 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν σε λειτουργικά έξοδα και 173 εκατ. ευρώ σε έκτακτες δαπάνες / δαπάνες έργων.
Τα λειτουργικά έξοδα συνδέονται με επαναλαμβανόμενα μέτρα που θα πρέπει να συνεχιστούν μακροπρόθεσμα (π.χ. έργα κατάρτισης προσωπικού των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, ετήσιες πληρωμές στους γεωργούς για αγροπεριβαλλοντικά μέτρα), ενώ οι έκτακτες δαπάνες / δαπάνες έργων αφορούν εφάπαξ δαπάνες που σχετίζονται συνήθως με μη επαναλαμβανόμενες δράσεις όπως έργα αποκατάστασης ενδιαιτημάτων, αγορά εξοπλισμού, κ.λπ.
Ποσοστό 9,8% του εκτιμώμενου συνολικού προϋπολογισμού προβλέπεται για οριζόντια μέτρα και διοικητικά κόστη, 64,1% για μέτρα διατήρησης και αποκατάστασης οικοτόπων και ενδιαιτημάτων ειδών σε περιοχές Natura 2000, 12,7% για μέτρα πράσινης υποδομής εκτός του δικτύου Natura 2000 και τέλος, 13,4% για πρόσθετα μέτρα ειδικά ανά είδος που δεν σχετίζονται με συγκεκριμένους τύπους οικοσυστημάτων.
Με ποιο τρόπο συντάχθηκε το ελληνικό ΠΔΠ 2021-2027
Το ελληνικό ΠΔΠ για την περίοδο 2021-2027 αφορά στο σύνολο της χώρας, εκπονήθηκε την περίοδο 2018-2020 στο πλαίσιο υλοποίησης του ολοκληρωμένου έργου LIFE-IP 4 Natura (LIFE16 IPE/GR/000002), από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Πράσινο Ταμείο και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2020.
Για τη σύνταξη του ΠΔΠ και τη συγκέντρωση των προτεινόμενων μέτρων οργανώθηκαν ανοικτές και συμμετοχικές διαδικασίες, όπως ημερίδες, ανοιχτή πρόσκληση κατάθεσης μέτρων μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας, συναντήσεις με εκπροσώπους διαχειριστικών αρχών των συναφών διαρθρωτικών ταμείων και επικοινωνία με μέλη της επιστημονικής κοινότητας και των αρμόδιων φορέων προστασίας της φύσης. Με τις παραπάνω ενέργειες, η ομάδα έργου πέτυχε τη συμμετοχή στελεχών υπηρεσιών, ειδικών επιστημόνων, μελών της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας, των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών αλλά και άλλων ενδιαφερόμενων μερών στη διαβούλευση και στην υποβολή προτάσεων για μέτρα.
Η επιλογή των μέτρων βασίστηκε σε συγκεκριμένες προτεραιότητες που στόχο έχουν μεταξύ άλλων τη βελτίωση της κατάστασης των ειδών και τύπων οικοτόπων για τα οποία δημιουργήθηκαν οι περιοχές Natura και αντιμετωπίζουν τις πιο έντονες απειλές και πιέσεις, τη βελτίωση της διαχείρισης του Δικτύου, την ανάπτυξη πράσινων υποδομών και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούνται από τις αλληλεπιδράσεις και τις συγκρούσεις μεταξύ της άγριας ζωής και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Loading...
Reload document 
Open in new tab